Παιδιά της ΣαμαρίναςΠαναγιώτης Αγγελακόπουλος, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Στέφανος Δορμπαράκης, Αλέξανδρος Καψοκαβἀδης –
Παιδιά της ΣαμαρίναςΣυλλογή 2
Παιδιά της ΣαμαρίναςΟρχήστρα: Polis ENSEMBLEΦωνή: Παναγιώτης Αγγελακόπουλος, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Στέφανος Δορμπαράκης, Αλέξανδρος ΚαψοκαβἀδηςMastering: Ανέστης Ψαραδάκος, Athens Mastering StudioΜίξη ήχου: Γιάννης ΠετρόλιαςΚαταγραφή του Σίμωνος Καρά
Τραγούδι από το Βλαχοχώρι Γρεβενών για τους πολεμιστές από τη Σαμαρίνα που έσμιξαν με τους πολιορκημένους του Μεσολογγίου και πέσανε ηρωικά στην Έξοδο του 1826.
Εσείς, μωρέ, παιδιά κλεφτόπουλα
Παιδιά της Σαμαρίνας, μωρέ παιδιά καημένα
Παιδιά της Σαμαρίνας κι ας είστε λερωμένα
.
Σαν πάτε απάνω, μωρέ, στα βουνά
κατά τη Σαμαρίνα, μωρέ παιδιά καημένα
κατά τη Σαμαρίνα, κι ας είστε λερωμένα
.
Ντουφέκια να, μωρέ, μη ρίξετε
τραγούδια να μην πείτε, μωρέ παιδιά καημένα
τραγούδια να μην πείτε κι ας είστε λερωμένα.
Κι αν σας ρωτήσει, μωρέ, η μάνα μου
ιι η δόλια η αδερφή μου, μωρέ παιδιά καημένα
ιι η δόλια η αδερφή μου κι ας είστε λερωμένα.
Μην πείτε πως, μωρέ, λαβώθηκα
πως είμαι σκοτωμένος, μωρέ παιδιά καημένα
πως είμαι σκοτωμένος κι ας είστε λερωμένα.
Lidl Ελλάς
Ο συνθέτης και μαέστρος Σταύρος Ξαρχάκος και η Lidl Ελλάς, παρουσιάζουν ένα πολύπλευρο πρόγραμμα δράσεων που προβάλλουν τη σημασία και τη διαχρονικότητα της ελληνικής μουσικής παράδοσης. Μέσα από 3 κύκλους που περιέχουν συμβολικά 21 τραγούδια ο καθένας και διατρέχουν αυτά τα 200 χρόνια έκφρασης του Νεοέλληνα μέσα από το τραγούδι.
«Οι ίδιες αρχές που καθόριζαν τον ελληνικό έντεχνο ρητορικό λόγο στην αρχαιότητα, καθορίζουν και τη μορφή της νέας λαϊκής δημιουργίας» έγραφε ο Κ. Θ. Δημαράς, με τη διαφορά πως «η κληρονομιά δεν πέρασε μέσα από το βιβλίο αλλά μέσα από την ψυχή», αναφερόμενος στη μεγάλη παράδοση του δημοτικού τραγουδιού, μια παράδοση που άρχισε την περίοδο μετά την πτώση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας εμπεριέχοντας στοιχεία από τον αρχαίο ελληνικό και τον βυζαντινό κόσμο και συνεχίστηκε ως τα τέλη του 19ου αιώνα.
Μ’ αυτή τη μεγάλη παράδοση των λαϊκών τραγουδισμάτων ο Ελληνισμός, μετά την Άλωση, εξέφραζε τις δυσκολίες της ζωής του αλλά και την αγάπη του για τη ζωή, μιλούσε για χαρές και λύπες, για καημούς και έρωτες, μα και για τη θρησκευτικότητά του, το θαυμασμό του για ήρωες και την προσδοκία της απελευθέρωσης.
Στη Lidl Ελλάς πιστεύουμε πως η εθνική πολιτισμική κληρονομιά είναι κομμάτι και του δικού μας δρόμου, γι’ αυτό αποφασίσαμε να τιμήσουμε τη σημαντική επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 με την πρωτοβουλία «200 χρόνια δημοτικό τραγούδι». Μια πρωτοβουλία η οποία, αντλώντας από την πολύτιμη και ανεξάντλητη δεξαμενή του δημοτικού τραγουδιού, επιδιώκει την ανάδειξη και προβολή της σημαντικότητας και της διαχρονικότητας της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.
Στόχος μας είναι να ενώσουμε όλες τις Ελληνίδες και τους Έλληνες, τονώνοντας το εθνικό φρόνημα και την εθνική μας ενότητα. Να ενισχύσουμε τις προϋποθέσεις που θα μας επιτρέψουν να ανακάμψουμε ηθικά αλλά και αναπτυξιακά και να απλώσουμε το νήμα των ιδεών και των αξιών που συνδέουν το παρελθόν, με το παρόν και το μέλλον.
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, ο συνθέτης και μαέστρος Σταύρος Ξαρχάκος σε συνεργασία με τον καθηγητή εθνομουσικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Λάμπρο Λιάβα, προσεγγίζουν και επικαιροποιούν με τρόπο τολμηρό και καινοτόμο το δημοτικό τραγούδι.
Ο πρώτος κύκλος/συλλογή περιλαμβάνει τη σύνθεση και ηχογράφηση 21 νέων τραγουδιών που έχουν ανατεθεί από τον Σταύρο Ξαρχάκο σε 7 σύγχρονους Έλληνες δημιουργούς οι οποίοι εκπροσωπούν διαφορετικά μουσικά ιδιώματα. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σ’ αυτόν τον κύκλο είναι οι: Δήμητρα Γαλάνη και Θωμάς Κωνσταντίνου, Νεοκλής Νεοφυτίδης, Παύλος Παυλίδης, Κατερίνα Πολέμη, Ταφ Λάθος, Palov & Mishkin, New York Gypsy All Stars.
Ο δεύτερος μουσικός κύκλος («21 τραγούδια για το 1821»), υπό την επιμέλεια του Λάμπρου Λιάβα, αποτελεί μια επιλογή από κοσμαγάπητα δημοτικά τραγούδια πολλά από τα οποία εξακολουθούν ώς τις μέρες μας να είναι λειτουργικά ενταγμένα στην καθημερινή ζωή, σε γλέντια και πανηγύρια, αποτελώντας σταθερά σύμβολα για την ιστορική μνήμη και την εθνική ταυτότητα των Νεοελλήνων. Συμμετέχει το μουσικό συγκροτήμα «POLIS Ensemble», παρέα με τους Κατερίνα Παπαδοπούλου και Παναγιώτη Αγγελακόπουλο, υπό την επιμέλεια – ενορχήστρωση του Αλέξανδρου Καψοκαβάδη.
Στον τρίτο μουσικό κύκλο, ο Σταύρος Ξαρχάκος θα παρουσιάσει και θα διευθύνει ένα καινούργιο έργο του. Πρόκειται για μια σουίτα για ορχηστρικό σύνολο, χορωδία και τραγουδίστρια την Ηρώ Σαϊα με πηγή έμπνευσης 21 επίλεκτα δημοτικά τραγούδια. Η δημιουργική «ανασύνθεση» και επεξεργασία του πρωτογενούς υλικού, μέσα από τη σύγχρονη αρμονική και ενορχηστρωτική ματιά του συνθέτη και μαέστρου, γεφυρώνει το παρελθόν με το παρόν κι επιβεβαιώνει ότι το βαθύτερο ύφος και ήθος αυτών των τραγουδιών εξακολουθεί διαχρονικά να μας αφορά και να μας εμπνέει!
Πρόθεσή μας δεν είναι η αντιμετώπιση των λαϊκών τραγουδισμάτων ως έμμετρου είδους του παρελθόντος αλλά ως είδους διαχρονικού και εξελισσόμενου που μπορεί και σήμερα – όπως τότε – να εκφράσει τη γνήσια, ειλικρινή και ανόθευτη έκφραση της λαϊκής ψυχής του σύγχρονου Ελληνισμού.
Το δημοτικό τραγούδι είναι μέσα μας. Κουβαλά και μεταφέρει από γενιά σε γενιά τις αξίες μας, τη συλλογική μας μνήμη. Είναι κομμάτι της ιστορίας και του DNA μας και «ζει» στα ακούσματά μας.
Γι’ αυτό και στη Lidl Ελλάς, πιστεύουμε ότι αξίζει να ανήκει στο σήμερα και να ακούγεται παντού.
ΣΤΑΥΡΟΣΞΑΡΧΑΚΟΣ
Ο Μακρυγιάννης στα ‘Απομνημονεύματά’ του περιγράφει την προετοιμασία στο στρατόπεδο των Ελλήνων πριν από τη μάχη της Ακρόπολης ως εξής: «φάγαμε ψωμί, τραγουδήσαμε κι εγλεντήσαμε. Ότι εις τα ορδιά πάντοτες τραγουδούσαμε!» Ενώ στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο φυλάσσεται και ο ταμπουράς του, τον οποίο -όπως έγραψε ο Σεφέρης- «ο Μακρυγιάννης έπαιζε γεμάτος όνειρα σαν το μεγάλο δέντρο, γράφοντας γράμματα στον Θεό!»
Οι φράσεις αυτές περικλείουν το βαθύτερο νόημα και τη λειτουργία του τραγουδιού στον Αγώνα του 1821. Είναι είδος πρώτης ανάγκης, όπως και το ψωμί!
Από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας το δημοτικό τραγούδι λειτουργεί ως ισχυρό σύμβολο εθνικής και κοινωνικής ταυτότητας, σημείο αναφοράς για την ιδεολογία και τη συλλογική μνήμη, ενταγμένο λειτουργικά στην καθημερινή έκφραση κι επικοινωνία. Ιδιαίτερα τα δημοτικά τραγούδια που συνδέθηκαν με την Επανάσταση του 1821 διαπιστώνουμε ότι επανέρχονται στο πέρασμα του χρόνου, καθώς χρησιμοποιούνται ίδια μουσικά και ποιητικά σχήματα σε ανάλογες ιστορικές περιστάσεις του Έθνους.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι άδικο να αντιμετωπίζουμε αυτά τα τραγούδια μόνο ως ιστορικά τεκμήρια ή ως αντικείμενα φιλολογικής μελέτης και μουσικολογικής ανάλυσης. Έχουμε πολλά να αναστοχαστούμε, να εμπνευστούμε και να αναδημιουργήσουμε με αφετηρία τη θεματολογία, το ιδεολογικό και συναισθηματικό τους περιεχόμενο και τα εκφραστικά τους μέσα, την πολύ ξεχωριστή δομή και τεχνική τους.
Γι’ αυτό και αξίζει τον κόπο να τα γνωρίσουμε καλύτερα, να προσπαθήσουμε ν’ αποκωδικοποιήσουμε τα σύμβολα και τις λειτουργίες τους σε σχέση με τις σημερινές μας ανάγκες για έκφραση κι επικοινωνία, παραμερίζοντας το επιφανειακό φολκλόρ. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για τις νεότερες γενιές που τις τελευταίες δεκαετίες δείχνουν ένα διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για την παραδοσιακή μουσική και την πολιτισμική τους ταυτότητα, επιβεβαιώνοντας ότι η ανταπόκριση αυτού του ρεπερτορίου δεν περιορίζεται μόνο σε τοπικό επίπεδο ή στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Αυτήν ακριβώς τη δυναμική και διαχρονικότητα της ελληνικής μουσικής παράδοσης έρχεται να προβάλει η πρωτοβουλία της Lidl Ελλάς «200 χρόνια Δημοτικό Τραγούδι». Οι άνθρωποι της Lidl Ελλάς σκέφθηκαν να προσεγγίσουν ένα σημαντικό κομμάτι της εθνικής πολιτισμικής παράδοσης με διαφορετική άποψη. Γιατί κανείς μέχρι σήμερα δεν είχε προσπαθήσει να «επικαιροποιήσει» το «δημοτικό τραγούδι», δηλαδή τόσο τη δημώδη μουσική και τον δημώδη στίχο, χωρίς να καταφύγει σε δημιουργικές ακρότητες.
Η Lidl Ελλάς, πολύ απλά, σκέφτηκε να δέσει την αισθητική, την ενσυναίσθηση που προκαλεί το δημοτικό τραγούδι με τη σύγχρονη στάση ζωής. Αλλά ταυτόχρονα να θυμίσει και τις ρίζες του. Την πρωτότυπη εκφορά του, που είτε το θέλουμε είτε όχι, παραμένει διαχρονικά στοιχείο πολιτιστικής αναδρομής. Αλλά και έμπνευσης.
Ας μην ξεχνάμε, το δημοτικό τραγούδι πέρασε από τον προφορικό λόγο στον γραπτό. Επιβίωσε και εξελίχθηκε. Σήμερα ήρθε ίσως η στιγμή να περάσει και στη σύγχρονη μορφή επικοινωνίας. Να δεθεί με τον ψηφιακό κόσμο. Να γίνει προσβάσιμο, από όλους και παντού. Ένα άκουσμα για τον παγκόσμιο Ελληνισμό.
Για μένα, ως άνθρωπο, ως δημιουργό, αλλά κυρίως ως Έλληνα, η πρόταση ήταν ταυτόχρονα και πρόκληση δημιουργίας. Η μακριά διαδρομή μου στα μουσικά μονοπάτια, η ενασχόληση με διαφορετικά είδη, τα βιώματα μιας ζωής στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου, όλα αυτά ήταν το ερέθισμα να δεχτώ. Να προσπαθήσω να φέρω το δημοτικό τραγούδι ένα βήμα πιο μπροστά στην ιστορία του. Ή έστω να εμφυσήσω μια ακόμα δυνατή πνοή στο σώμα της εθνικής μας παράδοσης.
Με αφορμή την επέτειο του 1821, σε μια τόσο δύσκολη και μεταβατική περίοδο, είναι απολύτως αναγκαίος ένας «αναστοχασμός» σχετικά με τον διαχρονικό ρόλο και τη σημασία του τραγουδιού στη διαμόρφωση της ιστορικής μας μνήμης και της εθνικής μας αυτογνωσίας.
Και – για να παραφράσω τον Κάλβο: «Θέλει αρετή και τόλμη το …τραγούδι!» Εξάλλου, αυτό είναι που διδάσκει διαχρονικά στους Έλληνες «ελευθερία και γλώσσα»!
ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΙΑΒΑΣ
ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ!
Οι νεότερες γενιές (τόσο στην Ελλάδα τόσο και στην ελληνική διασπορά) τις τελευταίες δεκαετίες δείχνουν ένα διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για την παραδοσιακή μας μουσική, επιβεβαιώνοντας ότι η ανταπόκριση αυτού του ρεπερτορίου δεν περιορίζεται μόνο σε τοπικό επίπεδο ή στις μεγαλύτερες ηλικίες. Η ανάγκη πολλών νέων για επανασύνδεση με σταθερά στοιχεία αναφοράς για την πολιτισμική τους ταυτότητα, σε αντίθεση με την ομοιομορφία της παγκοσμιοποίησης, τους έχει οδηγήσει στην «ανακάλυψη» του παραδοσιακού τρίπτυχου «τραγούδι-μουσική-χορός».
Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν συμβάλει σημαντικά τα Μουσικά Σχολεία και οι Μουσικές Σχολές των Πανεπιστημίων, όπου από τη δεκαετία του 1990 διδάσκονται συστηματικά τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα, η θεωρία και το πλούσιο και πολύμορφο ρεπερτόριο της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής στη διαχρονικότητά της (αρχαία, βυζαντινή, δημοτική και αστική). Παράλληλα λειτουργούν ανάλογα τμήματα σε πάμπολλα ωδεία και μουσικές σχολές σε όλη την Ελλάδα.
Επίσης λειτουργούν περισσότεροι από 3000 λαογραφικοί σύλλογοι με ενεργά τμήματα παραδοσιακών χορών, όπου χιλιάδες νέοι μαθαίνουν τους δημοτικούς χορούς απ’ όλη την Ελλάδα, διοργανώνοντας σε τακτική βάση όχι μόνο γιορτές και παραστάσεις αλλά και βιωματικά γλέντια. Ανάλογοι σύλλογοι (πάνω από 1500) δραστηριοποιούνται και στις ελληνικές κοινότητες της Διασποράς, μυώντας στην ελληνική παράδοση και ταυτότητα μέσα από το τραγούδι και τον χορό, χιλιάδες νέους ελληνικής καταγωγής!
Στην Αθήνα και τις άλλες πόλεις λειτουργούν πολλές «μουσικές σκηνές» όπου συγκροτήματα νέων μουσικών παρουσιάζουν, σε τακτική βάση και κυρίως σ’ ένα πολυάριθμο νεανικό κοινό, προγράμματα που περιλαμβάνουν παραδοσιακές μουσικές, συχνά σε δημιουργικό διάλογο και με άλλα μουσικά είδη, όπως τζαζ, ροκ, ραπ κ.ά. Επίσης τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα και η σχετική δισκογραφία με νέους μουσικούς που παίζουν παραδοσιακά όργανα, ερευνούν και ανακαλύπτουν παλιές σπάνιες ηχογραφήσεις και αρχειακό υλικό, επανεκτελούν με σύγχρονη δυναμική το παλαιό ρεπερτόριο, αλλά και κάνουν δικές τους συνθέσεις βασισμένες σε παραδοσιακά σχήματα.
Αυτή η «ανανεωμένη» προσέγγιση των νέων μουσικών προβάλλεται τακτικά από δημοφιλείς εκπομπές στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση (όπως το «Αλάτι της Γης» στη Δημόσια Τηλεόραση), επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη ενός δυναμικού κοινού για την ελληνική μουσική και χορευτική παράδοση. Το στοίχημα είναι να πείσουμε τη νέα γενιά ότι η μουσική μας κληρονομιά εκπροσωπεί τη σύγχρονη «μουσική οικολογία» κι αποτελεί «το ροκ του μέλλοντός μας»!
Έτσι λοιπόν, με αφορμή τον αναγκαίο «αναστοχασμό» που υποβάλει σε όλους μας η επέτειος των 200 χρόνων από την Εθνεγερσία, αξίζει λοιπόν τον κόπο να προσπαθήσουμε ν’ αποκωδικοποιήσουμε τα μηνύματα αυτών των τραγουδιών, παραμερίζοντας τη φολκλορική τυποποίησή τους.
Αξίζει ν’ αναζητήσουμε αυτό που συνθέτει το γνήσια ελληνικό και αφορά στην εθνική αυτογνωσία και ταυτότητα, αποφεύγοντας τον σκόπελο ενός κοντόφθαλμου εθνικισμού. Το ελληνικό πνεύμα υπήρξε ανέκαθεν ανοιχτό, ελεύθερο, οικουμενικό. Όπως γράφει ο Καβάφης: «Δεν είμαι ούτε Έλλην, ούτε Ελληνίζων, είμαι Ελληνικός, δεν υπάρχει ιδιότης τιμιωτέρα»!
Πράγματι, πόσα θα είχε να διδάξει το πανβαλκανικό όραμα που τραγούδησε ο Ρήγας σ’ όλους αυτούς που εγκλωβίζουν –γι’ άλλη μια φορά στις μέρες μας- το εθνικό στην παγίδα ενός κοντόφθαλμου εθνικισμού! Ιδιαιτέρως ο «Θούριος», που αποτελεί το σημαντικότερο επαναστατικό τραγούδι του Ελληνισμού, έρχεται να το επιβεβαιώσει:
“Σ’ ανατολή και δύση και νότον και βοριά, για την πατρίδα όλοι να ‘χωμεν μια καρδιά.
Στην πίστιν του καθένας ελεύθερος να ζη, στην δόξαν του πολέμου, να τρέξωμεν μαζί.
Βουλγάροι, κι Αρβανίτες, Αρμένοι και Ρωμιοί, Aράπηδες και άσπροι, με μια κοινήν ορμή,
για την ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί, πως είμαστ’ αντρειωμένοι παντού να ξακουσθή (στ. 41-48)”.
Στα τραγούδια του Ρήγα Φεραίου και των άλλων λιγότερο γνωστών βάρδων του αγώνα (όπως ο Στέφανος Κανέλλος και ο Κωνσταντίνος Κοκκινάκης) δεν θα πρέπει να δούμε απλώς κάποιους ρομαντικούς επαναστάτες της εποχής. Υπήρξαν γνήσιοι λαϊκοί τροβαδούροι οι οποίοι, ως συνεχιστές μιας μακραίωνης παράδοσης, χρησιμοποίησαν τον λόγο και τη μουσική ως εργαλείο και κώδικα για να δώσουν το στίγμα του καιρού τους και να εμπνεύσουν στους συγχρόνους τους αρετή και τόλμη, δηλαδή ελευθερία!
Επίσης, τα κλέφτικα παρέχουν πλήθος ιστορικές μαρτυρίες, ενώ παράλληλα είναι εξαιρετικά αποκαλυπτική η φιλολογική και μουσικολογική τους μελέτη και ανάλυση. Πιστεύω πως έχουμε πολλά ακόμη να διδαχθούμε, αλλά και να εμπνευστούμε και ν’ αναδημιουργήσουμε με αφετηρία τη θεματολογία, το συναισθηματικό περιεχόμενο και την τεχνική τους (όπως λ.χ. την ιδιαίτερη σχέση λόγου και μουσικής, καθώς και τα μελίσματα με τα οποία στολίζει τη μελωδική γραμμή ο τραγουδιστής των κλέφτικων τραγουδιών).
Μας αφορούν ακόμη τα στοιχεία που προσδιορίζουν τις έννοιες της ομορφιάς και της λεβεντιάς ως αρετές του Ελληνισμού («ωραίος ως Έλλην!»), η ιερότητα ορισμένων συμβόλων, η μυστική επικοινωνία με τα στοιχεία της φύσης, η βιωματική ταύτιση της ζωής με την ελευθερία απ’ όπου απορρέει η αξιοπρέπεια μπροστά στο θάνατο.
Όλ’ αυτά δεν θα μπορούσαν ν’ αποδοθούν με πιο λιτό, πυκνό και δραματικό τρόπο απ’ ό,τι στα δημοτικά μας τραγούδια. Ας τα διαβάσουμε, επιτέλους, με άλλα μάτια κι ας τ’ ακούσουμε με «καθαρά» αυτιά, διδάσκοντάς τα και στις νεότερες γενιές, όχι ως μουσειακά κειμήλια και στεγνή ακαδημαϊκή γνώση αλλά ως γνήσια πολιτισμική έκφραση του Ελληνισμού που εξακολουθεί να μας αφορά και να μας εμπνέει στο σήμερα!
Και – όπως λέει το τραγούδι «ανθεί και φέρει κι άλλα»!
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παναγιώτης Αγγελακόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Παναγιά, ένα μικρό χωριό της ορεινής Αρκαδίας, σε μια αγροτική οικογένεια. Ήρθε σε επαφή με το δημοτικό τραγούδι βιωματικά, στα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, μέσα από τα γνήσια ακούσματα από τους ανθρώπους της υπαίθρου.
Σπούδασε Βυζαντινή μουσική στο ωδείο Τρίπολης και στη συνέχεια αφού εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, δίπλα στο Λυκούργο Αγγελόπουλο.
Παράλληλα σπούδασε χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από την ηλικία των δεκατριών ετών άρχισε να τραγουδάει στα τοπικά πανηγύρια, τις εκδηλώσεις και τους γάμους της περιοχής του στην Αρκαδία, ενασχόληση που συνέχισε, παράλληλα με τις πανεπιστημιακές σπουδές αλλά και την κύρια επαγγελματική του δραστηριότητα μέχρι σήμερα.
Τα τελευταία χρόνια είχε την τιμή να συνεργαστεί με πολλούς από τους σημαντικότερους δεξιοτέχνες του κλαρίνου και τραγουδιστές της δημοτικής μας παράδοσης, ενώ παράλληλα με τις μουσικές εκδηλώσεις συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της ιδιαίτερης πατρίδας μέσα από ποικίλες δράσεις γορτυνιακών και αρκαδικών συλλόγων και φορέων.
ΝΙΚΟΣ ΑΓΓΟΥΣΗΣ
Ο Νίκος Αγγούσης γεννήθηκε το 1982 στην Αθήνα. Είναι μουσικός τρίτης γενιάς, της γνωστής μουσικής οικογένειας Δοϊτσίδη και τα πρώτα του μουσικά ερεθίσματα προέρχονται από την οικογένεια του.
Η πρώτη συστηματική ενασχόληση του με το κλαρίνο (σε πρώτη φάση κλασικό) ξεκίνησε στην ηλικία των 12 ετών με πρώτο του δάσκαλο τον Γερμανό Johan Weis, και συνεχίστηκε στο Δημοτικό Ωδείο Σταυρούπολης με δάσκαλο τον Φώτη Τερζή. Ταυτόχρονα κάνει και τα πρώτα του δειλά βήματα στην παραδοσιακή μουσική συμμετέχοντας σε συναυλίες της οικογένειας του.
Τον Ιανουάριο 2010 αποφοίτησε από το Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ. Κατά τη διάρκεια της φοίτησης του στο τμήμα, μαθήτευσε με τους Γιώργο Καραφέρη, Αλέξανδρο Αρκαδόπουλο και Κώστα Ζέρβα. Αυτή την περίοδο ολοκληρώνει το Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, Εθνομουσικολογία και Πολιτισμική Ανθρωπολογία, με κατεύθυνση στην «Εκτέλεση/Ερμηνεία της Παραδοσιακής Μουσικής» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όσον αφορά στις καλλιτεχνικές του συνευρέσεις, έχει κατά καιρούς συνεργαστεί με αρκετούς γνωστούς τραγουδιστές του λαϊκού/παραδοσιακού και έντεχνου/έθνικ χώρου. Παράλληλα, αποτελεί ένα από τα ιδρυτικά μέλη του μουσικού σχήματος Μπρατίμια. Επίσης είναι βασικό μέλος των μουσικών σχημάτων Loxandra Ensemble και Rodopi Ensemble. Εκτός των άλλων συνεργάστηκε κατά καιρούς με διάφορα μουσικά σχήμα όπως Villagers of Ioannina City, kontrabando ensemble, Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας, Θρακόμελο, κ.α.
Έχει λάβει μέρος σε διάφορες συναυλίες και φεστιβάλ λαϊκής μουσικής τόσο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Τα τελευταία χρόνια διδάσκει Παραδοσιακό κλαρίνο σε διάφορα Μουσικά σχολεία και Ωδεία ανά την Ελλάδα.
Τέλος, παρουσιάζει πλούσια δισκογραφική δραστηριότητα, με την πρόσφατη κυκλοφορία του πρώτου προσωπικού δίσκου, Με μια Πνοή… Χορός (LM111).
Polis ENSEMBLE
Το συγκρότημα Polis Ensemble ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2011 (αρχικά ως Ορχήστρα Ανατολικής Μουσικής «Πόλις») στην Αθήνα. Η λέξη «πόλις» προσπαθεί να φωτογραφίσει τις πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου, η μουσική παράδοση της οποίας ποτέ δεν έπαψε να εμπνέει τα μέλη του μουσικού σχήματος.
Από τους πρώτους μήνες του 2012 μέχρι σήμερα, το σεξτέτο έχει εμφανιστεί σε σημαντικές αίθουσες συναυλιών (Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός», Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Πειραιά, Saint-Paul du Pirée, Église des Carmes à Bruxelles, κ.ά.), έχει παρουσιάσει το έργο του στην ελληνική ραδιοφωνία και τηλεόραση, έχει συμμετάσχει σε πολλά ελληνικά φεστιβάλ και έχει ταξιδέψει στις Βρυξέλλες έπειτα από πρόσκληση της Μητρόπολης Βελγίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το Polis Ensemble έχει συμπράξει, τόσο δισκογραφικά όσο και επί σκηνής, με σπουδαίους συνθέτες, σολίστες, τραγουδιστές και ηθοποιούς, την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ και διάφορα χορωδιακά σύνολα, ενώ, τον Οκτώβριο του 2017, ηχογράφησε το πρώτο του άλμπουμ.
Το ανσάμπλ αποτελούν οι:
Στέφανος Δορμπαράκης (κανονάκι)
Αλέξανδρος Καψοκαβάδης (λαούτα και ταμπουρά)
Μανούσος Κλαπάκης (κρουστά)
Γιώργος Κοντογιάννης (λύρες και κρουστά)
Θεόδωρος Κουέλης (κοντραμπάσο και λαούτο)
Νίκος Παραουλάκης (πνευστά)